تشخیص و درمان بیماری های پوستی

منظور از بیماری های پوستی چیست؟

پوست، بزرگ‌ترین عضو بدن ما، گاهی اوقات دچار مشکلاتی می‌شود که به آن‌ها بیماری‌های پوستی می‌گویند. این مشکلات می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند، از عوامل محیطی گرفته تا ژنتیک. بیماری‌های پوستی طیف وسیعی دارند، از جوش‌های ساده تا بیماری‌های پیچیده‌تر، و علائم آن‌ها نیز می‌تواند از خارش و قرمزی تا پوسته‌پوسته شدن و تاول زدن متغیر باشد. برخی از این بیماری‌ها موقتی هستند و برخی دیگر ممکن است مزمن باشند. مهم است بدانیم که هر بیماری پوستی، درمان خاص خود را می‌طلبد و تشخیص دقیق آن توسط پزشک متخصص ضروری است.

انواع بیماری های پوستی کدامند؟

در ادامه، به برخی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی که در میان انسان‌ها مشاهده می‌شود، می‌پردازیم. این بیماری‌ها که می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند، از خفیف تا شدید متغیر بوده و علائم متنوعی را به همراه دارند. برخی از این بیماری ها عبارتند از:

آکنه

آکنه یک مشکل پوستی رایج است که وقتی منافذ پوست با چربی و سلول‌های مرده مسدود می‌شود، ایجاد می‌شود. این مسدود شدن منافذ منجر به التهاب و جوش می‌شود. آکنه معمولاً در صورت، سینه و پشت دیده می‌شود و اغلب در دوران نوجوانی شروع شده و تا بزرگسالی هم ادامه می‌یابد. هر جوش، خاطره‌ای به شکل لک یا اسکار روی پوست به جا می‌گذارد که البته با روش‌هایی مثل میکرونیدلینگ قابل درمان است. مهم‌ترین نکته برای رهایی از آکنه، مراجعه به متخصص پوست و مو و تشخیص دقیق علت آن است؛ چرا که درمان مناسب، به نوع آکنه و شرایط پوستی هر فرد بستگی دارد.

تبخال

تبخال، یک بیماری ویروسی رایج است که با ظهور تاول‌های دردناک روی پوست مشخص می‌شود. این ویروس می‌تواند قسمت‌های مختلف بدن مثل لب‌ها، دهان و حتی ناحیه تناسلی را درگیر کند. علت اصلی تبخال، ویروس هرپس سیمپلکس است که بسیار مسری بوده و اغلب به صورت گروهی از تاول‌ها در ناحیه دهان یا لب ظاهر می‌شود. خوشبختانه، در اکثر موارد، تبخال ظرف دو هفته بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می‌یابد. قبل از ظهور تاول‌ها، ممکن است احساس سوزش و تورم در ناحیه درگیر وجود داشته باشد. در برخی موارد، تبخال با علائمی مثل تب خفیف، بدن درد و تورم شدید همراه است. ضایعات ناشی از تبخال معمولاً آبکی، قرمز رنگ و دردناک هستند و بیشتر در نواحی دهان و لب دیده می‌شوند.

تاول

تاول، برآمدگی کوچکی روی پوست است که شبیه یک کیسه پر از مایع شفاف، چرک یا خون است. این برآمدگی‌ها می‌توانند در هر جای بدن ایجاد شوند و اندازه‌های مختلفی داشته باشند. علت اصلی تشکیل تاول معمولاً اصطکاک، سوختگی، سرمازدگی یا واکنش آلرژیک است. خوشبختانه اکثر تاول‌ها بدون نیاز به درمان خاصی خود به خود بهبود می‌یابند و جزو بیماری‌های جدی پوستی محسوب نمی‌شوند.

کهیر

کهیر، واکنشی آلرژیک است که خود را به شکل دانه‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست نشان می‌دهد. این دانه‌ها که اندازه‌های مختلفی دارند و گاهی به صورت حلقه‌های قرمز ظاهر می‌شوند، معمولاً در اثر تماس با مواد آلرژی‌زا ایجاد می‌شوند و بخش وسیعی از بدن را درگیر می‌کنند. خوشبختانه، کهیر در بسیاری از موارد طی یک روز برطرف می‌شود؛ اما گاهی اوقات می‌تواند تا شش هفته ادامه داشته باشد. برای کاهش خارش ناشی از کهیر، می‌توان از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده کرد.

روزاسه

روزاسه بیماری پوستی است که به سرعت باعث قرمزی و حساسیت پوست، خصوصاً در نواحی صورت مانند گونه‌ها و بینی می‌شود. خشکی پوست نیز یکی دیگر از علائم شایع آن است. در برخی موارد، این بیماری می‌تواند فراتر از صورت رفته و برآمدگی‌های قرمز رنگی را در نواحی مانند چانه، پیشانی، گوش‌ها، پشت و حتی سینه ایجاد کند.

اگزما

اگزما، یک بیماری پوستی رایج به خصوص در کودکان است که با ایجاد لکه‌های خشک و پوسته ‌پوسته روی پوست مشخص می‌شود. این لکه‌ها معمولا در نواحی مانند پیشانی، پوست سر، دست‌ها و صورت دیده می‌شوند. اگزما که ممکن است مزمن باشد، با داروهایی مثل آنتی‌هیستامین‌ها و کرم‌های پوستی خاص که خارش را تسکین می‌دهند، درمان می‌شود.

پسوریازیس

پسوریازیس یکی از بیماری‌های پوستی رایجی است که در سراسر دنیا افراد زیادی به آن مبتلا هستند. در شایع‌ترین نوع پسوریازیس، سلول‌های پوست خیلی سریع‌تر از حالت طبیعی تولید می‌شوند و روی هم انباشته می‌شوند و لکه‌های خشک و پوسته‌داری را ایجاد می‌کنند. این لکه‌ها معمولا روی آرنج‌ها، زانوها، پوست سر و کمر دیده می‌شوند.

ملانوما

ملانوما، خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست است که اغلب به شکل یک خال معمولی ظاهر می‌شود و به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است. این نوع سرطان رشد سریعی دارد و اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته و جان فرد را تهدید کند. خبر خوب این است که با معاینات دوره‌ای پوست توسط متخصص، می‌توان ملانوما را در مراحل اولیه شناسایی کرده و با موفقیت درمان کرد.

لوپوس

لوپوس، یک بیماری خودایمنی است که می‌تواند پوست، مفاصل، کلیه‌ها و حتی اندام‌های داخلی را درگیر کند. این بیماری باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم حمله کند. علائم لوپوس بسیار متنوع است و می‌تواند از خستگی و درد مفاصل تا بثورات پوستی و مشکلات کلیوی متغیر باشد. یکی از مشخص‌ترین علائم لوپوس، بثورتی شبیه به بال پروانه است که روی گونه‌ها ظاهر می‌شود. عوامل مختلفی مانند نور خورشید، استرس و برخی داروها می‌توانند علائم لوپوس را تشدید کنند.

آکتینیک کراتوز

آکتینیک کراتوز، یک بیماری پوستی است که معمولاً به اندازه نوک مداد پاک‌کن و کمتر از دو سانتی‌متر است. این ضایعات پوستی، نازک، زبر و خشن بوده و بیشتر در نواحی بدن که در معرض مستقیم نور خورشید قرار دارند مانند دست‌ها، بازوها و گردن دیده می‌شوند. رنگ این ضایعات اغلب صورتی است، اما ممکن است قهوه‌ای یا خاکستری هم باشند.

 گال

گال یک بیماری پوستی خارش‌دار و مسری است که توسط یک کنه بسیار ریز ایجاد می‌شود. این کنه با ایجاد تونل‌هایی زیر پوست، تخم‌گذاری کرده و باعث خارش شدید می‌شود. خوشبختانه گال به راحتی با داروهای مخصوص قابل درمان است و معمولاً طی یک تا دو هفته برطرف می‌شود. برای پیشگیری از گسترش بیماری، تمام افراد خانواده و همچنین شستشوی لباس‌ها و ملحفه‌ها با آب داغ ضروری است.

زگیل پوستی

ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV، یک ویروس بسیار شایع است که انواع مختلفی دارد و می‌تواند باعث ایجاد زگیل در قسمت‌های مختلف بدن شود. این ویروس از طریق تماس مستقیم پوستی، به خصوص در هنگام تماس جنسی، منتقل می‌شود. استفاده از وسایل مشترک و وجود زخم‌های باز نیز می‌تواند خطر انتقال این ویروس را افزایش دهد.

آفتاب سوختگی

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید یا استفاده از دستگاه‌های سولاریوم، پوست را در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار می‌دهد و باعث آفتاب سوختگی می‌شود. این سوختگی با احساس درد، گرما و قرمزی پوست همراه است و در نهایت منجر به پوسته‌پوسته شدن آن می‌شود.

میخچه و پینه

میخچه و پینه، دو مشکل پوستی هستند که معمولا در اثر سایش و فشار مداوم روی پوست ایجاد می‌شوند. این ضایعات پوستی اغلب در پاها دیده می‌شوند و گاهی می‌توانند دردناک باشند. به عنوان مثال، پوشیدن کفش تنگ یا نامناسب می‌تواند باعث ایجاد میخچه و پینه شود خوشبختانه، این مشکلات پوستی معمولا خطرناک نیستند و با مراقبت‌های ساده می‌توان آن‌ها را بهبود بخشید.

شپش سر

شپش سر، مهمانی ناخوانده‌ای است که بیشتر در مکان‌هایی مثل مدارس و پادگان‌ها، جایی که افراد زیادی کنار هم هستند، سر و کله‌اش پیدا می‌شود. این حشرات ریز و مزاحم با تغذیه از خون، خارش و سوزش شدیدی رو توی پوست سر ایجاد می‌کنن. خوشبختانه، با وجود داروهای مؤثر و رعایت چند دستورالعمل ساده، می‌تونین به راحتی از شر این آفت خلاص بشین. البته فراموش نکنید که رعایت بهداشت نقش مهمی در پیشگیری از این مشکل دارد.

کورک یا دمل

کورک، جوش‌های دردناکی هستند که معمولاً قرمز رنگ‌اند و نوک سفید یا زرد رنگی دارند. این برجستگی‌های چرکی به دلیل عفونت باکتریایی در فولیکول‌های مو ایجاد می‌شوند. کورک‌ها پس از مدتی خود به خود ترکیده و چرک آن‌ها خارج می‌شود. گاهی اوقات، کورک همراه با تب و سایر علائم ناخوشایند ظاهر می‌شود. کفگیرک نیز بیماری مشابهی است که در آن چندین کورک در عمق پایین‌تر پوست ایجاد شده و ممکن است منجر به زخم شود.

خال های پوستی

خال‌ها زائده‌های پوستی هستند که از تجمع سلول‌های پوستی با بافت اطراف به وجود می‌آیند. اغلب خال‌ها عادی بوده و مشکلی ایجاد نمی‌کنند و همه‌ی ما خال‌هایی روی پوست خود داریم. با این حال، بررسی منظم خال‌ها اهمیت دارد؛ زیرا هر گونه تغییر در ظاهر آنها مانند افزایش اندازه یا تغییر رنگ باید توسط دکتر پوست بررسی شود، چون ممکن است نشانه‌ای از یک توده‌ی سرطانی باشد

پیسی یا ویتیلیگو

پیسی یا ویتیلیگو یک بیماری پوستی است که باعث از‌بین‌رفتن رنگدانه‌های پوست می‌شود و انواع مختلفی دارد، اما معمولاً به شکل لکه‌های سفید روی پوست ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به ویتیلیگو معمولاً زودتر دچار سفیدی مو می‌شوند. در حال حاضر درمان قطعی برای پیسی وجود ندارد، اما روش‌های متعددی از جمله نوردرمانی و داروهای موضعی در دسترس هستند و در برخی موارد جراحی یا درمان‌های جایگزین نیز استفاده می‌شود.

عفونت قارچی ناخن

زیر ناخن و اطراف آن معمولاً محل تجمع میکروب‌ها و قارچ‌هاست. برخی از قارچ‌ها می‌توانند در این نواحی رشد کرده و عفونت قارچی ناخن ایجاد کنند که اغلب ناخن‌های پا را درگیر می‌کند. این عفونت باعث خرد شدن لبه‌های ناخن و ایجاد پوسته‌پوسته‌های زرد مایل به سفید روی سطح ناخن می‌شود. قارچ‌های مختلفی می‌توانند باعث این عفونت شوند و درمان آن بستگی به نوع قارچ دارد. دکتر پوست برای درمان عفونت قارچی ناخن داروهای خوراکی یا موضعی تجویز می‌کند و گاهی نیز ممکن است نیاز به برداشتن ناخن آسیب‌دیده باشد.

پای ورزشکار

بیماری پای ورزشکار یک عفونت قارچی است که در شرایط گرم و مرطوب، مانند داخل کفش‌های کتانی، رشد می‌کند و به دلیل شیوع در ورزشکاران، به این نام معروف شده است. علائم این بیماری شامل خشکی، خارش، پوسته‌پوسته‌شدن، تاول و خونریزی است. پوست بین انگشتان یا زیر پا نیز ممکن است خیس، رنگ‌پریده، ترک‌خورده یا پوسته‌پوسته شود. درمان روتین این عفونت استفاده از کرم‌ها یا اسپری‌های ضد قارچ است.

درمان بیماری‌های پوستی را بدانید!

درمان بیماری‌های پوستی، موضوعی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. خوشبختانه، بسیاری از اختلالات پوستی قابل درمان هستند. روش‌های درمانی متعددی از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها، پمادها و کرم‌های دارویی، آنتی‌هیستامین‌ها، تزریق استروئید یا ویتامین، لیزر درمانی و داروهای تجویزی، توسط متخصصان پوست توصیه می‌شود. البته، برخی بیماری‌ها ممکن است به درمان پاسخ ندهند یا به‌طور خودبه‌خود بهبود یابند. مهم است بدانید که با درمان مناسب، می‌توانید شرایط پوست خود را بهبود بخشید، اما ممکن است در مواجهه با محرک‌هایی مانند بیماری یا استرس، عود کنند. در مورد اختلالات پوستی موقت، استفاده از محصولات مراقبت از پوست، رعایت بهداشت، آرایش دارویی و تغییرات سبک زندگی مانند تغییر رژیم غذایی می‌تواند مفید باشد. ضایعات ناشی از تبخال نیز که معمولاً در نواحی دهان و لب دیده می‌شوند، با این روش‌ها تا حدودی قابل کنترل هستند.

چگونه میتوان از بیماری‌های پوستی پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از بسیاری از اختلالات پوستی، می‌توانید اقدامات ساده‌ای انجام دهید. شستن مرتب دست‌ها، پرهیز از تماس با افراد مبتلا به عفونت‌های پوستی، استفاده از وسایل شخصی و تمیز کردن سطوح مشترک، از جمله این اقدامات هستند. داشتن یک سبک زندگی سالم شامل خواب کافی، تغذیه مناسب و مدیریت استرس نیز برای سلامت پوست بسیار مهم است. علاوه بر این، مراقبت روزانه از پوست با پاک‌کننده ملایم و مرطوب‌کننده، اجتناب از آلرژن‌ها و محافظت از پوست در برابر عوامل محیطی، به حفظ سلامت و شادابی پوست کمک می‌کند. یادگیری درباره بیماری‌های پوستی و مراجعه به متخصص پوست در صورت نیاز، گام‌های مهمی برای تشخیص و درمان به موقع مشکلات پوستی هستند.